اثرات استفاده از سطوح مختلف چربی و روغن بر عملکرد و صفات کیفی تخم مرغ در مرغان تخم گذار
این آزمایش جهت ارزیابی اثر استفاده از سطوح مختلف چربی و ...
تولید پودر گوشت به‌عنوان منبعی غنی از پروتئین و مواد مغذی، یکی از بخش‌های اساسی در فرمولاسیون خوراک دام محسوب می‌شود. با این حال، روش‌های متداول در فرآوری پودر گوشت می‌توانند باعث بروز آلودگی‌های میکروبی، اکسیداسیون و کاهش کیفیت مواد مغذی شوند که در نهایت به کاهش ماندگاری و کیفیت محصول منجر می‌شود. استفاده از ازن به‌عنوان روشی نوین و مؤثر برای مقابله با این مشکلات، توانسته است کیفیت و ایمنی پودر گوشت را برای خوراک دام بهبود بخشد. در این مقاله به بررسی تأثیرات ازن در فرآوری پودر گوشت، مکانیسم‌های مرتبط و اثرات آن بر تغذیه دام پرداخته می‌شود.
ازن به‌عنوان یک عامل اکسیدکننده قوی، در صنایع غذایی برای ضدعفونی و افزایش ماندگاری مواد غذایی به‌کار می‌رود. برخلاف روش‌های شیمیایی معمول، ازن به اکسیژن تجزیه می‌شود و بقایای مضری بر جا نمی‌گذارد و به همین دلیل به‌عنوان یک گزینه دوست‌دار محیط زیست شناخته می‌شود (Khadre et al., 2001). ازن در فرآوری گوشت نقش مؤثری در کاهش آلودگی میکروبی، افزایش ماندگاری و حفظ مواد مغذی ایفا می‌کند (Horvitz & Cantalejo, 2012).
کاربرد ازن در فرآوری پودر گوشت به‌واسطه توانایی آن در بهبود ایمنی میکروبی، کاهش اکسیداسیون و حفظ ارزش تغذیه‌ای مورد توجه قرار گرفته است.
پودرهای گوشت به دلیل منشأ حیوانی، مستعد آلودگی به باکتری‌هایی چون “سالمونلا”، “اشریشیا کلی” و “لیستریا مونوسیتوژنز” هستند که می‌تواند سلامت دام را به خطر بیندازد (Silva et al., 2020). ازن با نفوذ به ذرات پودر گوشت، قادر است بسیاری از میکروارگانیسم‌ها را غیرفعال کند. این ماده از طریق اکسیداسیون، دیواره سلولی و آنزیم‌های باکتری را تخریب کرده و باعث مرگ سلولی می‌شود (Guzel-Seydim et al., 2004).
بر اساس پژوهش‌های انجام‌شده، ازن در کاهش آلودگی میکروبی پودر گوشت اثربخش بوده است. برای مثال، ایبان اوغلو (2020) دریافت که ازن به‌طور قابل توجهی بار میکروبی را در پودر گوشت کاهش داده و ایمنی آن را افزایش می‌دهد. مطالعه دیگری نیز نشان داده که ازن بدون تأثیر منفی بر کیفیت حسی، بار باکتری‌های بیماری‌زا را در پودر گوشت کاهش می‌دهد (Silva et al., 2020).
اکسیداسیون چربی‌ها یکی از مشکلات اساسی در فرآوری پودر گوشت است که می‌تواند منجر به ایجاد طعم نامطلوب و تخریب مواد مغذی شود (Lund et al., 2011). ازن با دوزهای کنترل‌شده می‌تواند آنزیم‌های لیپولیتیک را غیرفعال کند و از اکسیداسیون چربی جلوگیری نماید (Garcia et al., 2016). به‌عنوان مثال، در یک مطالعه، Baltić و همکاران (2015) نشان دادند که ازن سطح اکسیداسیون چربی در پودر گوشت را کاهش می‌دهد و به پایداری طعم و افزایش ماندگاری کمک می‌کند.
حفظ مواد مغذی در پودر گوشت برای خوراک دام اهمیت ویژه‌ای دارد. روش‌های حرارتی متداول می‌توانند ویتامین‌ها و پروتئین‌ها را تخریب کنند. ازن به‌عنوان یک فرآیند سرد، کاهش ارزش تغذیه‌ای را به حداقل می‌رساند. مطالعه‌ای توسط Kim et al. (2014) نشان داد که تیمار پودر گوشت با ازن، تغییر بسیار ناچیزی در اسیدهای آمینه ضروری و ویتامین B ایجاد می‌کند و ارزش تغذیه‌ای آن را حفظ می‌نماید.
پودر گوشت تیمار شده با ازن در خوراک دام توانسته به بهبود کیفیت خوراک و حمایت از سلامت حیوانات کمک کند.
در فرآیند ازن‌دهی، پروتئین‌ها به قطعات کوچکتر تجزیه می‌شوند که برای دستگاه گوارش دام قابل هضم‌تر هستند (Kim et al., 2014). این قابلیت هضم بهبود یافته، جذب مواد مغذی را در دام افزایش می‌دهد و به رشد بهتر آنها کمک می‌کند. به‌عنوان مثال، پژوهش‌ها نشان داده‌اند که طیور با جیره حاوی پودر گوشت ازن‌دهی‌شده، رشد و حفظ مواد مغذی بهتری داشته‌اند (Gupta et al., 2018).
کنترل آلودگی‌های پاتوژنی در خوراک دام از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است، زیرا آلودگی می‌تواند بیماری‌ها را به دام منتقل کرده و به زنجیره غذایی انسان راه یابد. پودر گوشت ازن‌دهی‌شده خطر وجود باکتری‌های بیماری‌زا در خوراک را کاهش داده و به بهبود سلامت کلی دام کمک می‌کند. طبق پژوهش Silva et al. (2020)، حیواناتی که با این نوع خوراک تغذیه شدند، عفونت‌های گوارشی کمتری داشتند که نشان‌دهنده تأثیر ضد میکروبی این خوراک است.
ازن‌دهی همچنین بوی نامطبوع ناشی از اکسیداسیون چربی را کاهش داده و خوراک را برای دام‌ها خوشایندتر می‌کند (Lund et al., 2011). مطالعات نشان داده‌اند که دام‌ها خوراک تیمار شده با ازن را به دلیل بهبود طعم، بیشتر مصرف می‌کنند و این امر موجب مصرف بهتر و کارایی بیشتر در خوراک‌دهی دام می‌شود (Horvitz & Cantalejo, 2012).
استفاده از ازن در فرآوری پودر گوشت می‌تواند به بهبود کیفیت آن در خوراک دام کمک کند. ازن با کاهش آلودگی‌های میکروبی، کاهش اکسیداسیون چربی و حفظ مواد مغذی، به ارتقای ایمنی، ارزش غذایی و خوش‌طعمی خوراک دام کمک می‌کند. این بهبودها سلامت و رشد حیوانات را ارتقا می‌دهند و خطر انتقال بیماری‌ها را کاهش می‌دهند.
تحقیقات بیشتر برای بهینه‌سازی پارامترهای استفاده از ازن و اطمینان از نتایج قابل‌اعتماد در انواع مختلف پودر گوشت ضروری است. اما تاکنون، شواهد علمی نشان‌دهنده پتانسیل ازن به‌عنوان روشی مؤثر و پایدار برای ارتقای کیفیت خوراک دام است که می‌تواند به ارتقای روش‌های تغذیه پایدار حیوانات کمک کند.
